Spis treści
Skośnogłowie, inaczej plagiocefalia, choć może brzmieć niepokojąco, jest schorzeniem, które dzięki wczesnej diagnozie i odpowiednio dobranym metodom terapii, może być skutecznie leczony. Temat zdrowia Twojego dziecka może spędzać sen z powiek, dlatego przybliżymy Ci kompleksową wiedzę na temat tego, jak rozpoznać pierwsze symptomy skośnogłowia, przedstawimy aktualne statystyki dotyczące jego występowania oraz omówimy najnowsze metody leczenia i prewencji.
Przyczyny występowania skośnogłowia u niemowląt
Badania naukowe wskazują, że plagiocefalia ułożeniowa występuje u ok. 20% niemowląt. Jest więc to dosyć często występujące zjawisko. Skąd jednak biorą się deformacje ułożeniowe? Przede wszystkim rolę odgrywa tu pozycja, w jakiej niemowlęta spędzają większość czasu. Ma ona znaczący wpływ na kształtowanie się kształtu ich głów. Długotrwałe leżenie na jednym boku może prowadzić do asymetrii czaszki, znanej jako skośnogłowie. Jest to szczególnie widoczne w przypadku dzieci, które z różnych przyczyn medycznych muszą spędzać dużo czasu w jednej pozycji.
Jak rozpoznać skośnogłowie u dziecka? Symptomy i diagnoza
Rozpoznanie skośnogłowia u najmłodszych nie zawsze jest proste, jednak istnieje kilka objawów, które mogą na to wskazywać. Asymetria główki dziecka jest najbardziej oczywistym sygnałem, którego nie można ignorować. Rodzice mogą zauważyć, że jedna strona głowy jest bardziej płaska niż druga, lub że uszy dziecka nie są symetryczne. Dodatkowo, trudności z obracaniem główki w stronę, która jest mniej płaska, mogą być kolejnym znakiem, że warto skonsultować się z lekarzem.
Diagnoza skośnogłowia zazwyczaj wymaga dokładnej oceny przez lekarza lub fizjoterapeutę. Proces ten może obejmować:
- Ocena wizualna główki dziecka, aby zidentyfikować stopień asymetrii.
- Wykonanie pomiarów i obrazowania główki.
- Analiza historii zdrowia dziecka, aby wykluczyć inne potencjalne przyczyny deformacji.
W czasie diagnozy lekarz zwraca też uwagę na ryzyko przedczesnego skostnienia szwów czaszkowych, czyli połączeń pomiędzy płatami kości czaszki. Taka przypadłość może występować jednocześnie ze skośnogłowiem i być w pewnym stopniu jego przyczyną. W tym przypadku niezbędna bywa operacja chirurgiczna.
Wczesne wykrycie i odpowiednie podejście terapeutyczne będą niezbędne, aby główka dziecka nabrała zdrowego i prawidłowego kształtu zanim kości czaszki staną się mniej podatne na kształtowanie kaskiem ortopedycznym lub specjalnymi poduszeczkami.
Metody prewencji skośnogłowia – porady dla rodziców
Aby skutecznie zapobiegać skośnogłowiu u niemowląt, niezbędne jest wprowadzenie kilku prostych, ale efektywnych praktyk w codziennej opiece nad dzieckiem. Regularne zmienianie pozycji główki dziecka podczas snu jest jedną z najbardziej efektywnych metod, aby zapobiec jednostronnemu spłaszczeniu, które prowadzi do plagiocefalii. Ważne jest również, aby ograniczyć czas spędzany przez dziecko w leżaczkach, nosidełkach czy fotelikach samochodowych, ponieważ długotrwałe utrzymywanie w jednej pozycji może przyczyniać się do deformacji czaszki.
Skuteczne okazuje się również (w miarę możliwości) układanie niemowlęcia na brzuchu. Konieczne jest jednak uważne obserwowanie dziecka, gdy leży ono na brzuszku – taka pozycja bywa niebezpieczna i utrudniać oddychanie.
Najnowsze metody leczenia skośnogłowia u niemowląt
Wśród nowoczesnych podejść do leczenia skośnogłowia u najmłodszych, istnieje kilka, które zyskują na popularności dzięki swojej skuteczności i minimalnej inwazyjności. Terapia pozycyjna jest pierwszym krokiem w leczeniu, polegającym na częstej zmianie pozycji, leżakowaniu na brzuchu. Takie proste kroki mogą znacząco wpłynąć na prawidłowe kształtowanie się czaszki, ponieważ pewna część przypadków deformacji ułożeniowych ma swoją genezę właśnie w zbyt długim czasie, jaki dziecko spędza na plecach.
Ortezy czaszkowe, czyli specjalistyczne kaski ortopedyczne, są kolejną metodą stosowaną w przypadkach bardziej rozwiniętych deformacji. Te indywidualnie dopasowane urządzenia powodują, że główka dziecka rośnie w miejscu spłaszczenia, co wpływa na poprawę jej kształtu.
Dostępne są również profilowane poduszeczki na płaską głowę u dzieci. Takie wyroby medyczne są dobierane i przepisywane przez specjalistę, więc nie należy kupować ich na własną rękę bez odpowiedniej konsultacji. Warto jednak zaznaczyć, że stosowanie takich poduszek nie wyklucza konwencjonalnych metod fizjoterapeutycznych, jednakże decydując się na terapię kaskową używanie poduszki korekcyjnej jest przeciwwskazane.